بیانات آیه الله حاج شیخ جواد مروی
(پایان درس خارج فقه چهارشنبه، 1403.10.19):
نکته ای به مناسبت ماه رجب بیان میکنیم که ان شاء الله تذکری برای گوینده و شنونده باشد.
ان شاء الله بهتر از من میدانید ماه رجب ماه ویژه و مهمی است. ماه رجب هم موضوعیت دارد هم طریقیت دارد.
موضوعیت دارد چون عناوینی در روایات نسبت به این ماه میبینیم که اگر کسی ادعا کند بعضی از این عناوین نسبت به ماه شعبان و ماه رمضان هم نیامده گزاف نگفته است.
در حدیث قدسی میفرماید جعلتُ هذا الشهر حبلاً بینی و بین عبادی فمن اعتصم به وَصَلَ الیّ.
تعبیر دیگری هم وارد شده که در جلسهای دیگر نزدیک ایام البیض اشاره خواهم کرد.
فرمود طوبی للذاکرین و طوبی للطائعین.
هرچه مرتبه علمی و دنیوی بالاتر برود به تذکر بیشتر احتیاج داریم گمان نکنیم زمانی که در حجره بودیم و ادبیات میخواندیم نیاز به معنویت داشتیم اما الان به جایی رسیدهایم و سخنرانی و تدریس داریم دیگر فقط باید برای دیگران بگوییم. این آسیبی است که ما را تهدید میکند.
ماه رجب میتواند ماه بازسازی معنوی انسان باشد. اعتقادم این است تا آنجا که مطالعه داشتم و بعض بزرگان و افراد صاحب نفسی که دیدهایم این بازسازی معنوی سه رکن دارد یک رکنش را الآن اشاره میکنم که مناسب ماه رجب است:
اولین رکن حالت ذِکر و ذُکر هر دو است که فرمود طوبی للذاکرین.
فصل و ماه خوبی است خودمان را عادت دهیم حالا که سحرها خیلی راحت است بیدار شدن چون شبها طولانی است مقداری در شب و سحر به این حالت ذِکر و ذُکر بپردازیم.
اول برای خودم میگویم گاهی اینقدر اشتغالات داریم گاهی آنقد طلبه پای فیلم مینشیند که فرصت رسیدگی به خودش را ندارد.
به سلف صالحمان دقت کنید. استاد الکل وحید بهبهانی خادمی آورده بود از یکی از روستاها که امور ایشان در منزلش را رسیدگی کند. بعضی از طلاب از او پرسیدند وحید بهبهانی چگونه است گفت روزها خوب است و عاقل است به امورش میپردازد اما شبها دیوانه میشود. گفتند یعنی چه که شبها دیوانه میشود؟ گفت یعنی اینکه نصف شب بلند میشود به داد و فریاد و گریه بعضی وقتها میآید در حیات خانه گریه میکند و روی سرش خاک میریزد. او استاد الکل وحید بهبهانی است، که از نگاهآن فرد دیوانه میوشد اما از نگاه صحیح أعقل عقلا میشود در سحر.
او میفهمد روزش را در ترابط با دیگران و کسب علم است و اگر میخواهد موفق باشد نیاز به تغذیه از سحر دارد.
اینگونه نشود که جیفه باللیل بطّال بالنهار باشیم.
این دیو را مهار نکردیم لذا او بر ما مسلط است.
ماه رجب خیلی ماه خوبی است و میتوانیم شروع کنیم این را که طوبی للذاکرین.
لذت سحرها را انسان باید بچشد. قصیده کوثریه (مرحوم سید رضا هندی) را خیلی گفتم برایتان که در مسابقه شعر در بغداد به پیرمردی آخر وقت فرصت دادند شعرش را بخواند وقتی این پیرمود شروع کرد همه مجلس مبهوت شده بودند:
أمُفلّج ثغرک أم جوهر و رحیق رضابک ام سُکّر
قد قال لثغرک صانعه إنّا أعطیناک الکوثر
بکّر للسکر قُبَیل الفجر فصفّوا الدهر لمن بکّر
در تشبیب قصیده کوثریه یک دنیا عرفان و معنویت است.
این شعر هم بد نیست که گفت هر گنج سعادت که خدا داد به حافظ از یمن دعای شب و ورد سحری بود.
اقبال لاهوری زیبا سروده است که:
تاک خویش از گریه های نیمه شب سیراب دار کز درون او شعاع آفتاب آید برون
اگر میخواهی دیگران هم از شعاع و پرتو نور تو استفاده کنند تاک خویش از گریههای نیمه شب سیراب دار.
گر به روی تو حریم خویش را در بستهاند سر به سنگ آستان زن لعل ناب آید برون
رفقا قدر بدانید و شکر کنیم خیلی ها این رجب را درک نکردند این که ما درک کردیم فیض الهی است استفاده کنیم.
دو رکن دیگر هم در بازسازی معنوی هست که ان شاء الله قبل ایام البیض اشاره خواهیم کرد.
ان شاء الله خداوند به همه ما توفیق دهد از فیوضات ماه رجب استفاده کنیم و برای یکدیگر دعا کنیم.
و صلّی الله علی محمد و آله الطاهرین.