سخنان ارزشمند حضرت استاد آیه الله حاج شیخ جواد مروی حفظه الله پایان درس خارج فقه روز سهشنبه، 99.10.02 در تأکید بر تلاش علمی و پرهیز از سستی در انجام وظیفه به ویژه در فضای خاص مربوط به محدودیتهای کرونایی و دروس مجازی. ایشان فرمودند:
بنده بحثی را میخواستم داشته باشم تحت عنوان آسیبهای مجازی شدن دروس که اینجا فقط یک نکته را عرض میکنم چرا که باید این مسأله توسط افرادی از نگاه های مختلف چه در حوزه و چه در دانشگاه و چه در آموزش و پرورش مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.
فعلا به دوستان طلبه خودم یک آسیب را متذکر میشوم:
دوستان توجه کنند وقتی کلاس حضوری است، دیدن تلاش علمی دیگران و گفتگوهای متقابل بین مدرس و متدرّس اینها سبب میشود فرد نشاط داشته باشد که ممدّ در مسیر تحصیل است اما در فضای مجازی چون این عوامل وجود ندارد ممکن است نشاط از فرد گرفته شود.
دوستان توجه کنند مسیر ما مسیر آموختن علوم اهل بیت علیهم السلام برای خدمت به اسلام، مکتب و مردم است لذا هیچ مانعی نباید انگیزه ما را کم کند هیچ مانعی نباید سستی و وهم را در ما بوجود آورد توجه کنیم سلف صالح ما چگونه در این مسیر مشی میکردند. توجه به دو نمونه کوتاه میتواند بسیار راهگشا باشد. ببینیم بزرگان ما چگونه بودند و آیا باید اندک مانعی مانند اوضاع امروز حاکم بر دنیا به جهت ویروس کرونا، مبتلای به کسالت و سستی در مباحث درسی میشدن
نمونه اول:
نقل شده آیه الله مرعشی نجفی رحمه الله علیه در حاشیه نسخه خطی کتاب فوائد مرحوم علامه بحر العلوم (که ظاهرا مقصود الفوائد الرجالیه ایشان است نه الفوائد الأصولیه) چنین نوشتهاند:
"فوائد بحر العلوم السید مهدی النجفی اشتریتها بأجره ثلاثه أشهر من الصلاه الاستیجاریه و أنا الکئیب شهاب الدین الحسینی المرعشی النجفی وکَتبتُ هذه الأحرف فی حال الجوع فانی لم أذق یوماً و لیله شیئاً من المأکل لصفر الید (تهی دستی) و أرجو من الله ببرکه أجدادی الصبر على هذه المشاق. حُرر ١٣۴١ بمدرسه القوام فی الغری الشریف."
نمونه دوم:
مرحوم جلال الدین همایی که از بزرگان حوزه اصفهان و هممباحثه مرحوم ایه الله شیخ هاشم قزوینی (از اساتید بزرگ حوزه علمیه خراسان) ایشان یک شرح زندگانی خود نوشتهای دارد که خیلی جالب است، در قسمتی از آن میگویند:
در مدرسه نیم آورد حجره ای داشتم که بیست سال از عمرم را آنجا گذراندم. وقتی پدرشان که از اعیان اصفهان بود ایشان را میبرد مدرسه، مسؤول مدرسه گفت حجره نداریم فقط یک باریکه ای است که طلبهها به آن میگویند تابوت و از آن گریزانند،حجره ای که وقتی چراغ روشن میکردی بعد یک ساعت از دود چراغ نمیتوانستم باقی بمانم.
مینویسد: "در این مدت سودایی جز علم و کمال در سر نپروراندم و به هیچ چیز جز آن نیاندیشید، در این مدت هیچ شب رختخواب نمیانداختم"
من نمیدانم چه اراده و همتی بوده که چنین انگیزه و تلاشی داشتهاند.
"و چه بسا اصلا تا بامداد بیدار میماندم و گاه مرحوم سید محمد باقر درچه ای مرا از این ریاضت منع میکرد"
بعد مینویسد شب عید غدیری شد و افراد هر کدام دنبال بساط سروری برای خودشان بودند لکن میگوید:
"من آن شب تنها وسیله عیش و سرور خود این قرار دادم که بستر بگسترم و در آن آسوده تا صبح بخوابم"
این همت بلند و تلاش در مسیر مکتب اهل بیت علیهم السلام است. نباید بعض حوادث واقعه انگیزه ما را کم کند در مسیر تحصیل علم و خدمت به مذهب اهل بیت علیهم السلام.
البته تشکر ویژه دارم از دوستانی که در ساعت تماس شب بسیار اهل سؤال و پیگیریهای تحقیقی هستند و گاهی تمام وقت اعلام شده در حال پاسخ به تأملات تحقیقی دوستان هستم.